ΧΕΛΙΔΟΝΑ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΧΕΛΙΔΟΝΕΣ

Ο Σύλλογος Γονέων Δημοτικού Τερπνής για 10η χρονιά αναβιώνει σε μια ηλιόλουστη και κρύα ταυτόχρονα ημέρα με τα παιδιά του σχολείου, το πανάρχαιο έθιμο της "χελιδόνας". Σύλλογος και μαθητές θα γυρίσουν σε όλο το χωριό για να τραγουδήσουν με τις λουλουδένιες χελιδόνες και τα στολισμένα καλαθάκια το τραγούδι του ερχομού της Άνοιξης, ώστε να 'κουστεί απ' άκρη σ' άκρη στην Τερπνή το μήνυμα του ερχομού των χελιδονιών και της αναγέννησης της φύσης.
1η του Μάρτη, τέλος του Χειμώνα. Το ελπίζουμε! Περιμένουμε να νοιώσουμε Ανοιξιάτικα.
Μη ξεχάσετε να βάλετε μάρτη στο χέρι σας.

Με τις χελιδόνες στην πλατεία

               


                     XEΛΙΔΟNA


Χιλοδόνα έρχιτι απού τη Μαύρη Θάλασσα
Έκατσι κι λάλησε και πυργουθιμέλιωσε.

Μάρτη Μάρτη μου καλέ κι Φλιβάρι φουβερέ
Που 'φιρις τα γράμματα γράμματα βασιλικά.

Σήκου συ νοικοκυρά βάλι τα γαλέτσια σου
Σέβα στο κιλάρι σου να μας δώσεις πέντε αυγά.

Δώσι μας τα πέντε αυγά κράτα συ την κλουσουριά
Να γινά κι να κλουσά κι να σέρνει τα πουλιά.

Μάρτς μας ήρθι καλώς μας ήρθι
Ήρθι Πασχαλιά μι τα κόκκινα τ' αυγά.

 ..........................
ΛΙΓΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΙΜΑ
Ο Μάρτης είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης.
Οι μητέρες δένουν ακόμα και σήμερα στα χέρια των παιδιών τους ένα βραχιόλι από πολύχρωμες κλωστές, που το λένε «μάρτη», για να μην τα «μαυρίσει» ο ήλιος. Είναι ένα μαγικό προφύλαγμα για τη νέα εποχική περίοδο. Το περίδεμα αυτό το φορούσαν τα παιδιά ως τη Ανάσταση ή ώσπου να πρωτοδούν χελιδόνι.
Το μήνα αυτό τα παιδιά έφτιαχναν ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδόνας, το οποίο στόλιζαν με ζουμπούλια. Έπειτα το γύριζαν από σπίτι σε σπίτι σ' όλο το χωριό τραγουδώντας τραγούδια για τον ερχομό των χελιδονιών. Οι νοικοκυρές έδιναν στα παιδιά σίγουρα αυγά και αν είχαν λεφτά. Είναι σημαντικό ότι το έθιμο αυτό επιβιώνει από τους αρχαίους Έλληνες και σε άλλα μέρη της πατρίδας μας όπως σε άλλα μέρη της Μακεδονίας, τη Θράκη, Δωδεκάνησα. Πρόκειται για τα λεγόμενα «χελιδονίσματα» τα ανοιξιάτικα κάλαντα.
Το τέλος του Χειμώνα και τον ερχομό των χελιδονιών γιόρταζαν τα παιδιά από την αρχαιότητα με τα "χελιδονίσματα". Ο συγγραφέας Αθηναίος (2ος αιώνας μ.Χ.) έχει διασώσει ένα "χελιδόνισμα" που τραγουδούσαν τα παιδιά .
Στα πρώτα βυζαντινά χρόνια, το "ελληνικό" έθιμο της χελιδόνας θεωρήθηκε ειδωλολατρικό και στην αρχή απαγορεύτηκε από την εκκλησία. Παρ' όλα αυτά όμως τα παιδιά συνέχιζαν να τραγουδούν τον ερχομό της Άνοιξης και έτσι το έθιμο διατηρήθηκε όπως ακριβώς και στην αρχαιότητα με το ξύλινο χελιδόνι και το τραγούδι τους.