Η τοπική ιστορία της Νιγρίτας αλλά και της ευρύτερης περιοχής του δήμου Βισαλτίας, είναι όπως γνωρίζουμε πολύ πλούσια σε ιστορικά γεγονότα, σημαντικότατα για την συλλογική μνήμη και την αυτοσυνειδησία του τόπου μας. Γεγονότα χαρούμενα, ένδοξα, ηρωικά, αλλά και γεγονότα τραγικά, πονεμένα και αιματοβαμμένα συνέβησαν στην αγαπημένο μας Νιγρίτα.
Το τραγικότερο όμως ίσως γεγονός που συνέβη στον τόπο αυτόν δεν είναι άλλο από το άγνωστο σε πολλούς ολοκαύτωμα της Νιγρίτας.
Δεν είναι τυχαίος ο όρος που χρησιμοποιούμε. Πρόκειται κυριολεκτικά για ένα ολοκαύτωμα που έζησαν η πόλη, οι κάτοικοι της Νιγρίτας αλλά και ολόκληρη σχεδόν η Βισαλτία κατά τον Β΄ βαλκανικό πόλεμο.
Το τετραήμερο από 17ης έως 20ης Ιουνίου 1913 διαδραματίστηκαν γεγονότα, τα οποία οι άνθρωποι που τα έζησαν, οι γονείς μας και οι παππούδες μας, δεν τα ξέχασαν ποτέ μέχρι που έφυγαν από αυτή τη ζωή.
Η ακμάζουσα περιώνυμος κωμόπολη της Νιγρίτας παραδόθηκε στις φλόγες. Από την μανία των Βουλγάρων γλύτωσαν μόνο οι Εκκλησίες μα και αυτές έμειναν πληγωμένες από βομβαρδισμούς και καταλήστευση. Οι κατακρεουργημένοι γέροντες και γερόντισσες που είχαν μείνει στη Νιγρίτα ξεπερνούσαν τους 470, ενώ τα κατεστραμμένα σπίτια ήταν περισσότερα από 1.450. Όμως και ευρύτερα η περιοχή της Βισαλτίας «μάτωσε» τις ημέρες αυτές. Για παράδειγμα είκοσι εννιά γυναίκες, οι περισσότερες από την Τερπνή, δολοφονήθηκαν μετά τον βιασμό που υπέστησαν. Οικτρό τέλος είχαν οι υπερήλικες Σωτήριος Παπά Πασχάλης και Χατζή Βαγγέλης (που γδάρθηκε ζωντανός) ενώ «τον εκ Τσαρπίστης (Τερπνής) σεβάσμιον ιερέα Νικόλαον, 105 ετών, τον έσφαξαν αφού... του εξόρυξαν τους οφθαλμούς». Στο Χούμκος (Χουμνικό) πυρπόλησαν 55 σπίτια και στο Ξυλότρος (Αγία Παρασκευή) 15, όπου και κατακρεούργησαν 6 αμάχους. Κατέκαυσαν πλήρως τη Μέργιανη (Λυγαριά) και 97 σπίτια στο Δημητρίτσι. Κατέσφαξαν αμάχους, πυρπόλησαν και εσύλησαν τις εκκλησίες σε Νικοσλάβη (Νικόκλεια) και Αβδαμάλ (Σησαμιά). Και άλλα πολλά τα οποία η ιστορία έχει καταγράψει και αναλυτικά θα αναφερθούν στις επετειακές εκδηλώσεις.
Με δεδομένα τα ως άνω γεγονότα σας καλούμε να τιμήσετε με την παρουσία σας τις εκδηλώσεις μνήμης που διοργανώνονται από το δήμο Βισαλτίας για το ολοκαύτωμα της Νιγρίτας - Βισαλτίας (17-20/6/1913), σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα.
Κυριακή 17 Ιουνίου 2018
7 π.μ. Όρθρος και Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Νιγρίτας.
10.30 π.μ. Επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη των 600 και πλέον βισαλτινών θυμάτων των βουλγαρικών στρατευμάτων κατοχής και των κομιτατζήδων.
Θα εκφωνηθεί ομιλία για τα γεγονότα του ολοκαυτώματος από τον Επίκουρο Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. κ. Ιωάννη Μπάκα.
11 π.μ. Τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Καπετάν Γιαγκλή από εκπροσώπους των αρχών και των φορέων του τόπου.
8.00 μ.μ. Εκδήλωση μνήμης στην αυλή του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Νιγρίτας.
¨Η μνήμη ξυπνά... δίπλα στον αυτόπτη μάρτυρα του ολοκαυτώματος¨
Θα ομιλήσει ο Συνταγματάρχης ε.α. – γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής κ. Σάββας Καλεντερίδης με θέμα:
«Οι γεωπολιτικές πτυχές της γενοκτονίας και η τουρκική επιθετικότητα σήμερα».
Στην εκδήλωση θα τραγουδήσουν επίκαιρα τραγούδια οι χορωδίες:
- Συλλόγου Νιγριτινών Θεσσαλονίκης, υπό την διεύθυνση του κ.Ιωάννη Βαγενά.
- Πνευματικού Κέντρου δήμου Βισαλτίας, υπό την διεύθυνση του κ.Αστερίου Γούναρη.
- Κ.Α.Π.Η. Νιγρίτας, υπό την διεύθυνση του κ.Δημητρίου Τζένου.
