Τσικνοπεμπτη είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου.
Το έθιμο έχει πιθανόν τις ρίζες του στις διονυσιακές γιορτές στην Αρχαία Ελάδα και στους Ρωμαϊκούς χρόνους.
Στις εκδηλώσεις αυτές γιόρταζαν τον θεό Διόνυσο με βρώση κρέατος, οινοποσία και μασκαρέματα.
Η λέξη Τσικνοπέμπτη προέρχεται, όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς, από τις λέξεις «τσίκνα» και την Πέμπτη και θεωρείται γιορτινή μέρα.
Στις μέρες «τιμάται» είτε σε ταβέρνες, είτε στο σπίτι, είτε ακόμα και σε …δρόμους και πεζοδρόμια με κρεοφαγία, ψητά και … πολλή τσίκνα!
Το φαγοπότι και το γλέντι είναι …εκ των ων ουκ άνευ και θεωρείται ότι ουσιαστικά δίνεται η έναρξη για τις εορταστικές εκδηλώσεις της Αποκριάς που κορυφώνονται την Καθαρά Δευτέρα.
Κάθε τόπος έχει και ιδιαίτερα έθιμα συνδεμένα με την ημέρα.
Για παράδειγμα στη Θήβα την Τσικνοπέμπτη γίνεται η εκκίνηση του «βλάχικου γάμου» που περιλαμβάνει το προξενιό, συνεχίζεται με τον γάμο και ολοκληρώνεται με το γλέντι και την «επίδοση» των προικιών της νύφης, την Καθαρά Δευτέρα.