Η μετανάστευση των Ρομά ξεκίνησε πριν από 1.500 χρόνια

Παρόλο που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία όσον αφορά τη γλώσσα, τη θρησκεία και τα έθιμά τους, οι πληθυσμοί των Ρομά ανά την Ευρώπη μοιράζονται ένα κοινό παρελθόν, που ξεκίνησε στη Βορειοδυτική Ινδία, πριν από περίπου 1.500 χρόνια, όταν άρχισαν τις πρώτες μεταναστεύσεις τους προς τη Δύση. Αυτό αποκαλύπτει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα, με ελληνική συμμετοχή, που για πρώτη φορά μελέτησε εκτεταμένα σε γενετικό επίπεδο την προέλευση και δημογραφική ιστορία των Ρομά και έρχεται να επιβεβαιώσει την ινδική καταγωγή των ευρωπαίων Ρομά, την οποία είχαν ήδη δείξει οι σχετικές συγκριτικές γλωσσολογικές μελέτες. Οι ερευνητές Νταβίντ Κομάς του Ινστιτούτου Εξελικτικής Βιολογίας του πανεπιστημίου Πομπέου Φάμπρα της Βαρεκελώνης και Μάνφρεντ Κάιζερ του πανεπιστημίου «Έρασμος» του Ρότερνταμ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο έγκριτο περιοδικό βιολογίας “Current Biology”, συνέλλεξαν και ανέλυσαν δείγματα γενετικού υλικού από 13 ομάδες Ρομά από διάφορα σημεία της Ευρώπης. Από ελληνικής πλευράς, συμμετείχε η
αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναστασία Κουβάτση, από τον Τομέα Γενετικής του Τμήματος Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι Ρομά αποτελούν σήμερα την πολυπληθέστερη μειονοτική ομάδα της Ευρώπης, αποτελούμενη από περίπου 11 εκατ. άτομα, δηλαδή περίπου όσο είναι ο πληθυσμός της Ελλάδας. Οι Ρομά εκτιμάται ότι έφθασαν αρχικά στα Βαλκάνια πριν από περίπου 900 χρόνια και στη συνέχεια άρχισαν να διασπείρονται σε διάφορα άλλα σημεία της Ευρώπης. Οι Ρομά δεν διαθέτουν γραπτά ιστορικά αρχεία σχετικά με την καταγωγή και την εξάπλωσή τους. Επειδή συνήθως είναι περιθωριοποιημένες μειονότητες στις χώρες όπου ζουν, όπως είπε ο Κομάς, οι επιστήμονες μέχρι σήμερα δεν είχαν δώσει μεγάλη σημασία στην περίπτωση των Ρομά. Οι Ρομά αποκλήθηκαν «γύφτοι» κατά τον 16ο αιώνα, επειδή υπήρξε η εντύπωση ότι προέρχονταν από την Αίγυπτο, κάτι που δεν επιβεβαιώνει η νέα γενετική ανάλυση. Αν και διάφορες περιοχές της Μέσης Ανατολής και του Καυκάσου, από όπου πέρασαν οι Ρομά κατά τις μεταναστεύσεις τους από την Ανατολή προς τη Δύση, άφησαν έντονα ίχνη στη γλώσσα αυτών των νομάδων, η νέα μελέτη βρήκε περιορισμένα μόνο στοιχεία για την ύπαρξη κοινής γενετικής προέλευσης ανάμεσα στους Ρομά της Ευρώπης και σε όσους ζουν σε αυτές τις περιοχές σήμερα (π.χ. Αίγυπτος). Όπως είπε ο Κάιζερ, «από γενετικής πλευράς, οι πληθυσμοί των Ρομά μοιράζονται μια κοινή και μοναδική ιστορία που έχει δύο βασικά συστατικά: τις ρίζες τους που ανάγονται στη βορειοδυτική Ινδία και τη διαχρονική ανάμιξή τους με μη-Ρομά ευρωπαϊκούς πληθυσμούς κατά τη διάρκεια των μεταναστεύσεών τους από την Ινδία και κατά μήκος της Ευρώπης». Οι Ρομά έχουν κατά καιρούς υποστεί διακρίσεις σε βάρος τους, με αποκορύφωμα την εξόντωση ενός μεγάλου αριθμού τους (οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 200.000 έως 1,5 εκατ.) από τη ναζιστική Γερμανία, στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οι κομμουνιστικές χώρες της Ευρώπης άσκησαν συχνά μια καταπιεστική υποχρεωτικής αφομοίωσης των Ρομά, που έφθασε μέχρι του σημείου της καταναγκαστικής στείρωσης προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός τους.

eglimatikotita.gr