Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΤΣΙΟΥ
Georgios Bartzoudis
Πριν ξημερώσει η 24η Φεβρουαρίου, οι Βούλγαροι έχουν υποχωρήσει από τα «Πλατανούδια» Τσιαρπίστας (Τερπνής), το Ξυλότρο (Αγ. Παρασκευή) και τη Νιγκοσλάβη (Νικόκλεια), συγκεντρώνοντας τις δυνάμεις τους στο Δημητρίτσι, που ελπίζουν να κρατήσουν. Όμως, το ίδιο πρωινό, ο Αντ/ρχης Μιχαλόπουλος και ο Λοχαγός Γαργαλίδης αποφασίζουν άμεση επέλαση. Έτσι, η βουλγαρική ψευδαίσθηση καταρρέει λίγο πριν τις 10 το πρωί, όταν διαπιστώνουν ότι πλησιάζει ακάθεκτος ο Γαργαλίδης με 4 Λόχους. Αποσύρονται εσπευσμένα στο Τσερκέζκιοϊ.
Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΤΣΙΟΥ
Δημητρίτσι, 24 Φεβρουαρίου 1913
(Σαν σήμερα, πριν 104 χρόνια)
Δημητρίτσι, 24 Φεβρουαρίου 1913
(Σαν σήμερα, πριν 104 χρόνια)
Γεώργιος Μπαρτζούδης |
Φτάνοντας ο Γαργαλίδης στο Δημητρίτσι, πληροφορείται ότι μόλις προ ολίγου οι αποχωρούντες Βούλγαροι πήραν μαζί τους δέκα ομήρους. Το ενδιαφέρον του όμως επικεντρώνεται στις πληροφορίες στρατιωτικού χαρακτήρα: Ο βουλγαρικός στρατός είναι εκεί κοντά. Το πεζικό στο Τσερκέζκιοϊ, 2 Ίλες Ιππικού στο Καρατζιακιοϊ και άλλη 1 Ίλη νοτιοδυτικά του Μακές (Άμπελοι).
Πραγματοποιεί «ταχείαν αναγνώρισιν» και αμέσως, καλεί τους Διοικητές των Λόχων και τους υποδεικνύει τις θέσεις τους, που τις καταλαμβάνουν με δυσκολία, λόγω πλημμύρας του Στρυμόνα. Και ενώ τα τμήματα μεταβαίνουν προς τις υποδειχθείσες θέσεις, οι Βούλγαροι βάλλουν εναντίον του Λόχου Βασιλακόπουλου, στο αριστερό της ελληνικής παράταξης, με δύο μυδραλιοβόλα, από απόσταση 1600 μέτρων. Η βουλγαρική πλευρά μάχεται με συμμετοχή «πεζικού, ιππικού πεζομαχούντος, και πολιτών Βουλγάρων», ενώ «ιππικόν εκ 300 και πλέον ανδρών» ελίσσεται πλευρικώς «χωρίς να επελαύνη». Τα βουλγαρικά πυρά προσβάλλουν περισσότερο το δεξιό των Ελλήνων. Ο Γαργαλίδης ενισχύει το δεξιό του ενώ ζητά από τον Μιχαλόπουλο να του στείλει άλλον ένα Λόχο (που θα καταφθάσει στις 3.30 μ.μ.). Η μάχη μαίνεται χωρίς σταματημό. Το απόγευμα, μια βουλγαρική Ίλη Ιππικού επελαύνει και, με κυκλωτική κίνηση, απειλεί το δεξιό της ελληνικής παράταξης. Ο επαγρυπνών Βασιλακόπουλος στρέφει τα πυρά του εναντίον της Ίλης, καθώς αυτή κατέρχεται «κλιτύν εσπαρμένην αμπέλων», και την καθηλώνει. Στις 6 το απόγευμα, οι Βούλγαροι επαναφέρουν 3 πυροβόλα, από τη γέφυρα του Όρλιακου (Στρυμονικού), στο κέντρο της παράταξής τους. Ο Βασιλακόπουλος, έχοντας τοποθετήσει το Λόχο του πλευρικά και σε απόσταση 800 μέτρα από τα κανόνια, εκτελεί «πυρά ταχέα» εναντίον τους. Δύο πυροβόλα αρχίζουν να βάλλουν εναντίον του, αλλά οι άλλοι ελληνικοί Λόχοι που είναι ταγμένοι επί της «παρυφής» του χωριού ανοίγουν καταιγιστικό πυρ. Τα βουλγαρικά κανόνια βρίσκονται «εις κρίσιμον θέσιν». Βάλλουν «άλλοτε μεν αριστερόθεν, άλλοτε δε επί το μέσον και εκ βραχυτάτης αποστάσεως». Οι Διοικητές των Λόχων επιμένουν να επιτεθούν με εφόπλου λόγχη και να καταλάβουν τα κανόνια, αλλά ο Γαργαλίδης τους το απαγορεύει «διά να μην ταπεινώση τους συμμάχους». Έχει πλέον νυχτώσει (η ώρα είναι 8 μ.μ) και οι Βούλγαροι αποσύρονται προς το Όρλιακο.
Πραγματοποιεί «ταχείαν αναγνώρισιν» και αμέσως, καλεί τους Διοικητές των Λόχων και τους υποδεικνύει τις θέσεις τους, που τις καταλαμβάνουν με δυσκολία, λόγω πλημμύρας του Στρυμόνα. Και ενώ τα τμήματα μεταβαίνουν προς τις υποδειχθείσες θέσεις, οι Βούλγαροι βάλλουν εναντίον του Λόχου Βασιλακόπουλου, στο αριστερό της ελληνικής παράταξης, με δύο μυδραλιοβόλα, από απόσταση 1600 μέτρων. Η βουλγαρική πλευρά μάχεται με συμμετοχή «πεζικού, ιππικού πεζομαχούντος, και πολιτών Βουλγάρων», ενώ «ιππικόν εκ 300 και πλέον ανδρών» ελίσσεται πλευρικώς «χωρίς να επελαύνη». Τα βουλγαρικά πυρά προσβάλλουν περισσότερο το δεξιό των Ελλήνων. Ο Γαργαλίδης ενισχύει το δεξιό του ενώ ζητά από τον Μιχαλόπουλο να του στείλει άλλον ένα Λόχο (που θα καταφθάσει στις 3.30 μ.μ.). Η μάχη μαίνεται χωρίς σταματημό. Το απόγευμα, μια βουλγαρική Ίλη Ιππικού επελαύνει και, με κυκλωτική κίνηση, απειλεί το δεξιό της ελληνικής παράταξης. Ο επαγρυπνών Βασιλακόπουλος στρέφει τα πυρά του εναντίον της Ίλης, καθώς αυτή κατέρχεται «κλιτύν εσπαρμένην αμπέλων», και την καθηλώνει. Στις 6 το απόγευμα, οι Βούλγαροι επαναφέρουν 3 πυροβόλα, από τη γέφυρα του Όρλιακου (Στρυμονικού), στο κέντρο της παράταξής τους. Ο Βασιλακόπουλος, έχοντας τοποθετήσει το Λόχο του πλευρικά και σε απόσταση 800 μέτρα από τα κανόνια, εκτελεί «πυρά ταχέα» εναντίον τους. Δύο πυροβόλα αρχίζουν να βάλλουν εναντίον του, αλλά οι άλλοι ελληνικοί Λόχοι που είναι ταγμένοι επί της «παρυφής» του χωριού ανοίγουν καταιγιστικό πυρ. Τα βουλγαρικά κανόνια βρίσκονται «εις κρίσιμον θέσιν». Βάλλουν «άλλοτε μεν αριστερόθεν, άλλοτε δε επί το μέσον και εκ βραχυτάτης αποστάσεως». Οι Διοικητές των Λόχων επιμένουν να επιτεθούν με εφόπλου λόγχη και να καταλάβουν τα κανόνια, αλλά ο Γαργαλίδης τους το απαγορεύει «διά να μην ταπεινώση τους συμμάχους». Έχει πλέον νυχτώσει (η ώρα είναι 8 μ.μ) και οι Βούλγαροι αποσύρονται προς το Όρλιακο.